കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക ക്ഷേത്രത്തെപ്പറ്റി നമ്മൾ നിരവധി കേട്ടിട്ടുണ്ട്. ഒരിക്കലെങ്കിലും അവിടെ പോയി കാണാൻ ആഗ്രഹമുള്ളവരാണ് നമ്മളിൽ ഓരോരുത്തരും. മൂകാംബിക ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഐതിഹ്യത്തെക്കുറിച്ച് ഒന്നു നോക്കാം….!!!
കർണാടക ഉഡുപ്പി ജില്ലയിലെ ബൈന്ദൂർ താലൂക്കിൽ കൊല്ലൂരിലാണ് കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് . മൂകാംബിക ദേവി എന്നറിയപ്പെടുന്ന മാതൃദേവതയ്ക്ക് സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു ഹിന്ദു ക്ഷേത്രമാണിത് . ലിംഗം ഇടതുവശത്ത് “മഹാ കാളി, മഹാലക്ഷ്മി, മഹാ സരസ്വതി” എന്നിവ സമന്വയിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നതിനാൽ ആദിപര ശക്തിയുടെയും പരബ്രഹ്മത്തിൻ്റെയും ഐക്യമാണ് മൂകാംബിക എന്നും പറയപ്പെടുന്നു.
108 ദുർഗാലയങ്ങളുടെയും,108 ശിവാലയങ്ങളുടെയും ഭാഗമായതിനാൽ ഈ ക്ഷേത്രം വളരെ സവിശേഷമാണ്. സൗപർണിക നദിയുടെ തെക്കേ കരയിൽ കുടജാദ്രി മലനിരകളുടെ താഴ്വാരത്തിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് . പരശുരാമൻ സൃഷ്ടിച്ചതെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന ഗോകർണത്തിനും കന്യാകുമാരിക്കും ഇടയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സ്ഥലമാണിത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത് .
ശങ്കരാചാര്യർ സ്ഥാപിച്ചതാണ് ദേവിയുടെ രൂപത്തിലുള്ള ഇന്നത്തെ പ്രതിഷ്ഠ എന്നാണ് വിശ്വാസം. ലിംഗത്തെ മൂലദേവിയായി ആരാധിക്കുന്നു. നാല് ആയുധങ്ങളുള്ള ദേവതയായി ദേവിയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത് ആദിശങ്കരനാണ്. ഇതിന് ഒരു ഐതിഹ്യവും ഉണ്ട്. ഒരിക്കൽ, മുനി കോല മഹർഷി ഇവിടെ തപസ്സ് അനുഷ്ഠിക്കുമ്പോൾ ഒരു രാക്ഷസൻ്റെ ശല്യം അനുഭവപ്പെട്ടു. തന്നെ അജയ്യനാക്കുന്ന ശക്തികൾ ലഭിക്കണമെന്നും താൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നതെന്തും ചെയ്യാൻ അനുവദിക്കണമെന്നും ഈ അസുരനും ശിവനോട് പ്രാർത്ഥിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു.
ഈ അസുരൻ്റെ ദുഷ്ടബുദ്ധി അറിഞ്ഞ ദേവി ശക്തി അവനെ മൂകനാക്കി. അതിനാൽ, ശിവൻ തൻ്റെ മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടപ്പോൾ, ഒരു വരവും ചോദിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന് കഴിഞ്ഞില്ല. ഇതിൽ കുപിതനായ അസുരൻ ഭഗവാനെ പ്രാർത്ഥിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കോല മഹർഷിയെ ഉപദ്രവിക്കാൻ തുടങ്ങി. കോല മഹർഷി ദൈവമാതാവിനോട് സഹായത്തിനായി അപേക്ഷിച്ചു. അങ്ങനെ ദേവീ ശക്തി ഇറങ്ങിവന്ന് മൂകാസുരൻ എന്ന അസുരനെ കീഴടക്കി എന്നാണ് വിശ്വാസം.
അതോടെ ഈ പ്രദേശത്ത് അവൾ മൂകാംബിക എന്നറിയപ്പെട്ടു. പരമശിവനും മുനിയുടെ മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. മഹർഷി കോലയോട് തൻ്റെ പത്നിയുമായി, ഭഗവാൻ എന്നേക്കും ഇവിടെ വസിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടു. അവൻ്റെ ആഗ്രഹം നിറവേറ്റുന്നതിനായി, ഒരു ജ്യോതിർലിംഗം പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു, നടുവിൽ ഒരു സ്വർണ്ണരേഖയുള്ളതാണിത് . അങ്ങനെ, ഈ ലിംഗത്തിൻ്റെ ഒരു പകുതി ശിവനും വിഷ്ണുവും ബ്രഹ്മാവും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു, മറ്റൊന്ന് പാർവതി, ലക്ഷ്മി, സരസ്വതി എന്നിവയുടെ രൂപത്തിൽ തത്വത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു.
ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ ഒരു സ്വയംഭൂ ജ്യോതിർലിംഗമാണ്, അതിനെ പകുതിയായി മുറിക്കുന്ന സ്വർണ്ണരേഖയുണ്ട്. അതിൽ ഇടത് പകുതി ത്രിദേവികളെയും വലത് പകുതി ത്രിമൂർത്തികളെയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു . ഇതോടൊപ്പം മൂകാംബിക ദേവിയുടെ നാല് കൈകളുള്ള പഞ്ചലോഹ വിഗ്രഹവും സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. ശ്രീ മൂകാംബിക ദേവിയുടെ പഞ്ചലോഹ വിഗ്രഹം പദ്മാസന സ്ഥാനത്ത് നാല് കൈകളോടെയും രണ്ട് കരങ്ങളിൽ ശംഖവും, ചക്രവും പിടിച്ചിരിക്കുന്നതായി കാണപ്പെടുന്നു . മറ്റ് രണ്ട് കൈകളിൽ അഭയ മുദ്രയും അഭിസ്ഥ മുദ്രയും പിടിക്കുന്നു.
ഗണപതി , ശിവൻ , വിഷ്ണു , ഹനുമാൻ , സുബ്രഹ്മണ്യൻ , വീരഭദ്രൻ , നാഗദേവതകൾ എന്നിവർക്കുള്ള ഉപക്ഷേത്രങ്ങളുണ്ട് ഇവിടെ . ഫാൽഗുന മാസത്തിലെ രഥോത്സവവും അശ്വിന മാസത്തിലെ നവരാത്രിയുമാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ഉത്സവങ്ങൾ. മൂകാസുരൻ (കൗമാസുരൻ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) എന്ന അസുരനെ വധിച്ചതിന് ശേഷം ദേവി ത്രിദേവിക്ക് നൽകിയ പേരാണ് മൂകാംബിക ദേവി എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു . കർണാടകയിലാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതെങ്കിലും കേരളത്തിൽ നിന്നുള്ള ഭക്തരാണ് കൂടുതലും ഇവിടെയെത്തുന്നത് .
മതവും ജാതിയും നോക്കാതെ മലയാളികൾ സന്ദർശിക്കുന്ന ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ആരാധനാലയങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്. മൂകാംബിക ദേവിയെ സന്ദർശിക്കാൻ ഒരിക്കലെങ്കിലും പോകാൻ ആഗ്രഹമുള്ളവരാണ് നമ്മളിൽ പലരും. പ്രകൃതി മനോഹാരിത കൊണ്ടും ചൈതന്യം കൊണ്ടും നമ്മെ ഏവരെയും ആകർഷിക്കുന്ന ഒരു സ്ഥലം കൂടിയാണിത്.