ഇടുക്കി അണക്കെട്ടിനെ കുറിച്ച് നമ്മൾ നിരവധി കാര്യങ്ങൾ കേട്ടിട്ടുണ്ട്. അറിഞ്ഞതിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി നിരവധി കഥകൾ ഈ അണക്കെട്ടിനുണ്ട്. അറിയാ കഥകളിലൂടെ നമുക്ക് അതൊന്നു നോക്കാം….!!!
ഇടുക്കി ജില്ലയിൽ കുറവൻ എന്നും കുറത്തി എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന രണ്ട് കരിങ്കൽ കുന്നുകൾ ഉണ്ട്. അവയ്ക്കിടയിലുള്ള ഇടുങ്ങിയ മലയിടുക്കിൽ പെരിയാർ നദിക്ക് കുറുകെ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്ന ഇരട്ട വക്രതയുള്ള കമാന അണക്കെട്ടാണ് ഇടുക്കി അണക്കെട്ട് . കേരള സ്റ്റേറ്റ് ഇലക്ട്രിസിറ്റി ബോർഡിൻ്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതാണ് ഇത് . മൂലമറ്റത്തെ 780 മെഗാവാട്ട് ജലവൈദ്യുത നിലയത്തെ ഇത് പിന്തുണയ്ക്കുന്നു.
1975 ഒക്ടോബർ 4-ന് ഈ അണക്കെട്ട് വൈദ്യുതി ഉത്പാദിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. 168.91 മീറ്റർ (554.2 അടി) ഉയരമുള്ള ഇത് ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ ആർച്ച് ഡാമുകളിലൊന്നാണ് . ഇന്തോ-കനേഡിയൻ പദ്ധതി പ്രകാരം ഈ അണക്കെട്ട് 1976 ഫെബ്രുവരി 17-ന് പ്രധാനമന്ത്രി ഇന്ദിരാഗാന്ധി ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു .
ചെറുതോണി , കുളമാവ് എന്നിവിടങ്ങളിലെ മറ്റ് രണ്ട് അണക്കെട്ടുകൾക്കൊപ്പമാണ് ഈ അണക്കെട്ട് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത് . മൂന്ന് അണക്കെട്ടുകളും രണ്ട് സാഡിൽ ഡാമുകളും ചേർന്ന്, 60 കിലോമീറ്റർ 2 വിസ്തൃതിയുള്ള ഒരു കൃത്രിമ തടാകം സൃഷ്ടിച്ചു . അങ്ങനെസംഭരിച്ച വെള്ളമാണ് അടുത്തുള്ള പാറക്കെട്ടുകൾക്കുള്ളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മൂലമറ്റം പവർ ഹൗസിൽ വൈദ്യുതി ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നത്.
1919-ൽ ഇറ്റാലിയൻ എഞ്ചിനീയർ ജേക്കബ് തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാരിന് സമർപ്പിച്ച റിപ്പോർട്ടിലാണ് വൈദ്യുതി ഉൽപ്പാദനത്തിനായി ഒരു അണക്കെട്ട് നിർമ്മിക്കുക എന്ന ആശയം ആദ്യമായി ഉണ്ടായത് എന്നാൽ അത് നിരസിക്കപ്പെട്ടു. 1922-ൽ ഊരാളി ഗോത്രത്തലവനായ ശ്രീ ചെമ്പൻ കരുവെള്ളായൻ കൊലുമ്പൻ മലങ്കര എസ്റ്റേറ്റ് സൂപ്രണ്ട് ഡബ്ല്യു.ജെ.ജോണിനും സുഹൃത്ത് എ.സി.തോമസ് എടാട്ടിനും ഇന്നത്തെ ആർച്ച് ഡാമിന് സമീപമുള്ള വനങ്ങളിലേക്ക് വഴി കാണിച്ചുകൊടുത്തുവെന്നാണ് ചരിത്രം.
കുറവൻ, കുറത്തി കുന്നുകൾ എന്നിവയുടെ ഐതിഹ്യം കേട്ടപ്പോൾ, മലനിരകൾക്കിടയിലുള്ള ജലപ്രവാഹം കണ്ട് തോമസിന് മതിപ്പു തോന്നി. ഒരു ആർച്ച് ഡാമിന് അനുയോജ്യമായ സ്ഥലം ഇതാണെന്ന് അദ്ദേഹം നിർദ്ദേശിച്ചു . 1932-ൽ ഡബ്ല്യു.ജെ.ജോൺ ഇടുക്കിയിൽ വൈദ്യുതി ഉൽപ്പാദനത്തിനായി ഒരു അണക്കെട്ട് നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള സാധ്യതയെക്കുറിച്ച് തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാരിന് ഒരു റിപ്പോർട്ട് സമർപ്പിച്ചു. 1935-ൽ നിയമസഭാംഗം ശ്രീ.കെ.കെ.നാരായണപിള്ള ഇടുക്കി പദ്ധതി തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാരിൻ്റെ ശ്രദ്ധയിൽപ്പെടുത്തി .
1947-ൽ ഒരു പ്രാഥമിക അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് തയ്യാറാക്കി സമർപ്പിച്ചത് ശ്രീ. പി. ജോസഫ് ജോൺ ആണ് ,അദ്ദേഹം തിരുവിതാംകൂർ ഗവൺമെൻ്റിൻ്റെ ചീഫ് ഇലക്ട്രിക്കൽ എഞ്ചിനീയർ ആണ് . 1956-ലാണ് കേന്ദ്ര ജലകമ്മീഷൻ സർക്കാരിൻ്റെ അപേക്ഷയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ വിശദമായ അന്വേഷണം നടത്തിയത്. 1961-ൽ പദ്ധതി റിപ്പോർട്ട് തയ്യാറാക്കുകയും 1963-ൽ പദ്ധതി നടപ്പാക്കാൻ ആസൂത്രണ കമ്മീഷൻ അനുമതി നൽകുകയും ചെയ്തു. 1964-ൽ ശ്രീ. ഇ.യു.ഫിലിപ്പോസ്, സൂപ്രണ്ടിംഗ് എഞ്ചിനീയർ, പദ്ധതിയുടെ പ്രാരംഭ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ആരംഭിച്ചു.
അണക്കെട്ടിൻ്റെ നിർമ്മാണം 1969 ഏപ്രിൽ 30-ന് ആരംഭിച്ചു. വാൽചന്ദ് ഗ്രൂപ്പിൻ്റെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ കൺസ്ട്രക്ഷൻ കമ്പനി നിർമ്മാണത്തിനുള്ള ബിഡ് നേടി. ഇടുക്കി ജലസംഭരണിയിൽ ജലസംഭരണം 1973 ഫെബ്രുവരിയിൽ ആരംഭിച്ചു. ആദ്യത്തെ യന്ത്രത്തിൻ്റെ ട്രയൽ റണ്ണിൻ്റെ ഉദ്ഘാടനം 1975 ഒക്ടോബർ 4-ന് ആഘോഷിച്ചു. പവർ സ്റ്റേഷൻ്റെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനം 1976 ഫെബ്രുവരി 12-ന് അന്നത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി ഇന്ദിരാഗാന്ധിയാണ് നിർവഹിച്ചത്.
ഇടുക്കി അണക്കെട്ടിന് 168.91 മീറ്റർ ഉയരമുണ്ട്. അതിൻ്റെ മുകളിലെ അണക്കെട്ടിൻ്റെ നീളം 365.85 മീറ്റർ ആണ്. ഇതിന് മുകളിൽ 7.62 മീറ്റർ വീതിയും താഴെ 19.81 മീറ്റർ ഉണ്ട്. അണക്കെട്ടിൻ്റെ മൊത്തം സംഭരണശേഷി 1.996 ക്യുബിക് കിലോമീറ്ററാണ് . ഏകദേശം 464,000 m 3 കോൺക്രീറ്റ് അണക്കെട്ടിൻ്റെ നിർമ്മാണത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചു. അണക്കെട്ടിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 43 കിലോമീറ്റർ അകലെ മൂലമറ്റത്താണ് ഇതിൻ്റെ ഭൂഗർഭ പവർ ഹൗസ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് . ഇടുക്കി ആർച്ച് ഡാമിന് ഷട്ടറുകളില്ല എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. ചെറുതോണി അണക്കെട്ടിലെ ഷട്ടറുകളാണ് ജലസംഭരണിയിലെ ജലനിരപ്പ് നിലനിർത്തുന്നത് .
നേരത്തെ സുരക്ഷാ കാരണങ്ങളാൽ അണക്കെട്ടിലേക്ക് പൊതുജനങ്ങൾക്ക് പ്രവേശനം നിരോധിച്ചിരുന്നു. പിന്നീട്, ഓണം, ക്രിസ്മസ് സീസണുകളിൽ 10 ദിവസത്തേക്ക് ഡാം പൊതുജനങ്ങൾക്കായി തുറന്നുകൊടുക്കുന്നതിൽ ഇളവ് വരുത്തി. കഴിഞ്ഞ വർഷം മുതലാണ് കാലാവധി ഒരു മാസമായി വർധിപ്പിച്ചത്. അണക്കെട്ടിനുള്ളിൽ ക്യാമറകളും മൊബൈൽ ഫോണുകളും അനുവദിക്കില്ല. മനോഹരമായ, മരങ്ങൾ നിറഞ്ഞ താഴ്വരകളാലും വളഞ്ഞുപുളഞ്ഞ അരുവികളാലും ചുറ്റപ്പെട്ട ഒരു ചെറിയ മലയോര പട്ടണമാണ് ഇടുക്കി താഴ്വര.
ഇടുക്കി വന്യജീവി സങ്കേതം ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ തൊടുപുഴ , ഉടുമ്പൻചോല താലൂക്കുകളിൽ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 450–748 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് ഇത് . ചെറുതോണി , ഇടുക്കി, കുളമാവ് എന്നീ മൂന്ന് അണക്കെട്ടുകൾ ചേർന്ന് രൂപംകൊണ്ട ഇടുക്കി റിസർവോയർ 33 കിലോമീറ്റർ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. ആനകൾ, കാട്ടുപോത്ത്, സാമ്പാർ മാൻ, കാട്ടുപട്ടി, കാട്ടുപൂച്ചകൾ, കടുവകൾ, കാട്ടുപന്നികൾ മുതലായവയും മൂർഖൻ, അണലി, ക്രൈറ്റ് തുടങ്ങിയ വിവിധയിനം പാമ്പുകളും വിഷമില്ലാത്ത പാമ്പുകളും ഇവിടെ കാണാം. ഇടുക്കിയിലെ പക്ഷികൾ കാട്ടുകോഴി, മൈന, ലാഫിംഗ് ത്രഷ്, ബ്ലാക്ക് ബൾബുൾ, മയിൽ, മരപ്പട്ടി, കിംഗ്ഫിഷർ, കഴുകൻ മുതലായവയാണ് . ഇടുക്കി പ്രകൃതി മനോഹാരിത കൊണ്ട് ആരെയും ആകർഷിക്കുന്നു. അതുമാത്രമല്ല മനോഹരമായ ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രവും കൂടിയാണ് ഇടുക്കി